Các bà mẹ thường hay than phiền rằng làm mãi không hết việc. Nhưng ấy là khi họ chưa biết đến "phương pháp Maya" - cách dạy con làm việc nhà ngay từ nhỏ để được chia sẻ bớt việc của mình.

 Những buổi sáng thứ 7 là cực hình trong nhà tôi. Tôi thường không lau dọn nhà vào các ngày trong tuần bởi vì tôi làm ở cơ quan, tôi có con nhỏ và tôi cũng khao khát mãnh liệt được nghỉ ngơi. Tôi đã thử vừa làm việc, vừa nấu ăn, lau chùi, vừa là một người mẹ kiên cường nhưng chẳng hiệu quả chút nào. Tôi gần như suy sụp. Tôi khổ sở, căng thẳng và lúc nào cũng cáu giận.

Vậy nên bây giờ, tôi lau dọn nhà vào cuối tuần. Nếu bạn ngừng lau nhà từ thứ 2 tới thứ 6, bạn sẽ thấy nhà tôi trông chẳng khác nào mặt đất sau một thảm họa tự nhiên. Tôi không thấy phiền vì tình trạng nhà cửa bừa bộn bởi gia đình tôi, công việc và sự tỉnh táo của tôi được ưu tiên số 1. Việc giặt giũ, lau chùi hoàn toàn có thể đợi.

Vào sáng thứ 7, tôi uống cà phê và dọn nhà. Mọi chuyện sẽ diễn ra êm đẹp cho tới khi tôi va phải một chồng bát đĩa bẩn trên bàn cà phê hay những chiếc tất bẩn ở hành lang. Những thứ đó giết chết ánh mặt trời hân hoan của tôi và lửa giận trong tôi bừng bừng bốc lên.

Tôi có 2 nhóc 4 và 6 tuổi, nhưng tôi dám chắc với bạn rằng, tuổi đó không còn quá nhỏ để tự dọn dẹp. Tôi chẳng có lý do gì phải đi tìm rác, quần áo bẩn, bát đĩa bẩn ở những vị trí ngẫu nhiên trong nhà, nhưng điều đó vẫn xảy ra hết tuần này sang tuần khác.

Song tôi cũng không đi theo mà dọn dẹp cho bọn trẻ. Tôi khiến các con tham gia vào cuộc vui dọn nhà. Và đó cũng là khi cực hình xuất hiện, bởi vì bọn trẻ chán ghét làm việc nhà hay lau dọn bất cứ thứ gì.

Thông thường, một ngày thứ 7 của chúng tôi sẽ diễn ra như sau: Tôi đưa cho con danh sách việc cần hoàn thành. Bọn trẻ kêu gào, khóc lóc, mè nheo thảm thiết như thể tôi bắt chúng lăn người qua đống thủy tinh vỡ vậy.

Tôi đâu có đòi hỏi gì nhiều, chỉ những việc đơn giản như xếp gọn dép ở ngoài cửa trước, lau dọn phòng riêng từng đứa và đặt các vật dụng cá nhân đang rải rác khắp nhà về đúng vị trí. Khởi đầu là một yêu cầu nhẹ nhàng và kết thúc thường là tôi phải la hét, đe dọa cắt mọi thú vui giải trí trong đời bọn trẻ và thứ 7 tuần nào cũng thế.

Nhưng có một cách tốt hơn để xử lý vấn đề này mà các bà mẹ người Maya đã tìm ra. Theo nghiên cứu được thực hiện tại Mexico và Guatemala, trẻ em bản xứ không chỉ giúp cha mẹ làm việc nhà mà còn tự nguyện làm việc đó dù không được cha mẹ đề nghị. Bọn trẻ ở đó thực sự muốn giúp đỡ cha mẹ và tự hào khi làm điều đó.

Vậy, những bà mẹ Maya đã nuôi dạy những đứa trẻ yêu thích lao động như thế nào? Họ bắt đầu từ khi con còn nhỏ, rất nhỏ. Trẻ 1 tuổi giúp đỡ cha mẹ việc nhà là chuyện bình thường. Công việc bao gồm giặt quần áo, dọn bữa tối và lau nhà là một phần cuộc sống của bọn trẻ trước khi chúng biết đi.

Quả thật, để một bé con 1 tuổi giúp việc nhà đúng là phản tác dụng. Nhưng những người mẹ này vẫn để con giúp đỡ họ, bởi đó là cách bọn trẻ học làm việc nhà. Bắt đầu ở tuổi nhỏ đến vậy đồng nghĩa với việc những hoạt động này sẽ trở thành thói quen, bản tính tự nhiên. Bọn trẻ sẽ không nhớ thời điểm mình không phải làm việc nhà. Như vậy, sự giận dữ không tồn tại. Ngay cả khi không thực sự giúp ích được gì, bọn trẻ vẫn đang học và phát huy niềm yêu thích, sự thấu hiểu việc cần phải làm gì để nhà cửa gọn gàng, sạch sẽ.

Cứ nghĩ về điều này đi, bạn sẽ thấy ý tưởng đó thực sự thiên tài. Tất nhiên hướng dẫn trẻ ở độ tuổi đó làm việc nhà thì cần nhiều thời gian hơn. Nguy cơ cao là chúng sẽ khiến mọi việc trở nên rắc rối hơn. Nhưng rèn luyện tính kiên trì trong những năm đầu đời sẽ mang tới cho bạn giá trị gấp 10 lần khi bọn trẻ lớn lên. Chúng có thể giặt giũ, lau chùi, chia sẻ bớt việc nhà cho bạn.

Tôi ước sao mình sớm biết về phương pháp này trước khi các con tôi đủ lớn để biết làm việc nhà gây ra cảm giác chán nản cho người phải làm nhiều đến thế nào. Có lẽ nếu tôi trao cho con chiếc khăn lau bát khi tụi nhỏ mới chập chững biết đi, bây giờ tôi đã không phải dành các buổi sáng thứ 7 để vừa lau chùi, dọn dẹp, vừa quát tháo, tức tối nữa.

Có thể tôi đã hơi muộn trong việc lên danh sách việc nhà cho trẻ 1-2 tuổi nhưng không bao giờ là quá muộn để dạy trẻ tinh thần trách nhiệm. Bà mẹ người Mỹ Brooke Hamtpon từng gây sốt với quan niệm "Cha mẹ lười nuôi dạy nên những đứa trẻ giỏi giang hơn". Hamtpon đã để con gái 13 tuổi của mình quản lý số tiền mua thực phẩm hàng tháng cho cả nhà. Hampton cho biết, cha mẹ thường đánh giá thấp khả năng của trẻ. Do đó, cô quyết định lùi lại một bước và để con mình chịu trách nhiệm, bất cứ khi nào có thể. Người mẹ thông thái này cũng lưu ý rằng, quan trọng là cho phép trẻ có thời gian để thử, mắc lỗi và thử lại. Chỉ cần chúng ta tạo điều kiện, trẻ chắc chắn có đủ khả năng làm được.

Nếu con gái 4 tuổi của tôi có thể cân bằng thu chi gia đình thì còn gì tuyệt bằng. Nhưng quan trọng vẫn là lựa chọn công việc, nhiệm vụ phù hợp với độ tuổi của con hoặc để con giúp bạn những thứ mà về cơ bản, trẻ không thể tự làm một mình.

Bạn sẽ vui sướng vì mình đã làm vậy. Bởi nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ cần làm việc nhà từ nhỏ để sau này trở thành những người lớn thành công. Việc nhà như đổ rác, giặt quần áo, phơi quần áo giúp dạy trẻ về ý nghĩa của lao động. Lao động là một phần không thể thiếu của cuộc sống.

Vậy nên, cho dù bạn có bắt đầu từ sớm, như những bà mẹ Maya, hay đợi thêm chút nữa thì để con làm việc nhà luôn là việc đặc biệt tốt cho mỗi đứa trẻ.